Wil je verwijten doorbreken en stoppen met verwijten maken? “Ik ben al die verwijten aan mijn hoofd kotsbeu” is een vaak voorkomende uitspraak als je constant verwijten in je relatie blijft krijgen. Soms kan je alle verwijten zo spuugzat zijn dat je zelfs gaat twijfelen over je relatie. Dan voelt elk woord aan als een aanklacht, waardoor je je niet geliefd, gerespecteerd of gewaardeerd voelt. Sterker nog: elke beschuldiging versterkt de verwijtende sfeer, omdat je verwijten naar elkaars hoofd blijft slingeren. Maar wat als ik je vertel dat er een uitweg is, een pad dat leidt naar wederzijds begrip, communicatie zonder verwijten en een gezonde relatie? Je kan leren omgaan met verwijten, zonder dat je elkaar aan de lopende band emotioneel blijft triggeren vanwege dieperliggende trauma’s. Hoe? In dit artikel gaan we in op de psychologische betekenis van verwijten aan de hand van 15 oorzaken en voorbeelden van verwijten. Plus ontdek hoe je de verwijtende dynamiek in je relatie kan loslaten en voorkomen om in vrijheid te verbinden vanuit liefde en overvloed!
Wat is de betekenis van verwijten in de psychologie?
Een verwijt is iemand iets kwalijk nemen, want je voelt je niet gezien en gehoord. Elk verwijt is als een emotionele uitbarsting, een stortvloed van beschuldigingen, kritiek en afkeurende opmerkingen. Vergelijk het met een innerlijke vulkaan van opgekropte boosheid, teleurstelling, frustratie en soms zelfs diepgewortelde pijn.
Alsof elke beschuldiging een stukje van de emotionele band tussen jou en je partner scheurt. Het is als een gif dat langzaam in de aderen van de relatie sijpelt, waardoor elk gesprek een bittere nasmaak van wrok en verdriet krijgt. Het is de schaduw die over het plezier, de liefde en de verbinding hangt, als een onuitgesproken storm die altijd dreigt los te barsten.
Toch is het trotseren van deze emotionele storm cruciaal om de zon weer te laten schijnen in je relatie die nu overschaduwd wordt door verwijten. Hoe uitdagend het ook is om de neerwaartse spiraal in je relatie onder ogen te komen, soms is het noodzakelijk om door de regen te gaan om de regenboog aan de andere kant te zien.
Waarom blijf je verwijten maken?
Als je zoiets hebt van “Help, mijn partner verwijt mij alles!”, dan is het verstandig om te leren begrijpen wat de dieperliggende oorzaak is van een verwijt. Want waar komt een verwijt vandaan? En wat is überhaupt het nut van een verwijt? Oftewel, wat levert een verwijt je op? Zodra je bewustwording creëert over de oorzaak, dan blijf je niet telkens vasthangen in een gedachte als:“Ik ben al die verwijten aan mijn hoofd kotsbeu!”
Dit is ook de betekenis van verwijten: elk verwijt is een schreeuw om liefde en aandacht, want achter elk verwijt schuilt een verlangen. Het is een roep naar een diepe wens om gezien en gehoord te worden. Je snakt naar fysieke en/of emotionele verbinding in plaats van dat je vast blijft zitten in een oppervlakkige relatie zonder diepgang.
Daarnaast dient een verwijt als emotionele uitlaatklep, waardoor je je emotionele shit dumpt bij je partner. Leuk is het allesbehalve, maar dit doe je bewust of onbewust vaak vanuit zelfbescherming. Dan schuif je de verantwoordelijkheid van je emotionele bagage van je af en projecteer je je innerlijke onvrede op je partner. Vooral als je overspoeld raakt door de intensiteit van de emotionele chaos die je voelt.
15 dieperliggende oorzaken en voorbeelden van verwijten
- Onzekere toekomst
- Onbewuste patronen
- Onderdrukte emoties
- Ongeheelde trauma’s
- Onvervulde behoeftes
- Onophoudelijke stress
- Onopgeloste conflicten
- Ongezonde gewoontes
- Onbeantwoorde vragen
- Onbegrepen gevoelens
- Onheldere communicatie
- Onverdraagzame dynamiek
- Onuitgesproken verwachtingen
- Onvoorspelbare omstandigheden
- Onafgemaakte huishoudelijke taken
Toch laat dit een spoor van schade achter, want het is een pijnlijke realiteit dat je nu met de persoon die je het meest liefhebt, uit elkaar groeit door de verwijten. Wat leidt tot:
- ruzie in je relatie
- emotionele afstand
- gebrek aan intimiteit
- twijfels over je relatie
- een gespannen sfeer
- een vertrouwensbreuk
- communicatieproblemen
- eenzaamheid in je relatie
- vastzitten in de relatie sleur
- een hardnekkige relatiecrisis
- relatiebreuk en liefdesverdriet
De invloed van je familiesysteem op je verwijtende gedrag
Je familiesysteem is als een onzichtbare kracht die meespeelt in je relatie. Het is alsof er een stille stem is van je ouders, opa’s, oma’s en zelfs overgrootouders die invloed heeft op hoe jij en je partner nu met elkaar omgaan. Vanwege gevoelens, conflicten of manieren van communiceren die van generatie op generatie worden doorgegeven.
"Systemisch werk leert ons dat elk verwijt een symbool kan zijn voor een onuitgesproken loyaliteit aan het familiesysteem."
Het kan dus zo zijn dat je door de "emotionele erfenis" vanuit je familiesysteem, nu verwijten blijft maken onderling waarbij de familiegeschiedenis zich herhaalt. Waarom? Verwijten naar elkaars hoofd slingeren kan een aangeleerd communicatiepatroon zijn vanuit je jeugd, omdat je dit kopieert van je moeder of vader. Simpelweg doordat je je ouders ruzie zag maken waar jij bij was als kind. Misschien herinner je je zelfs heftige discussies van je ouders waar de emoties hoog op liepen?
Als kind was dit ‘normaal’, want je weet niet anders. Je had op jonge leeftijd namelijk geen flauw benul hoe andere ouders omgaan met verwijten. Was toch wel de onderhuidse spanning voelbaar en zichtbaar in huis? Dit staat wellicht nog steeds op je netvlies gebrand. Met als gevolg dat de familiegeschiedenis zich - bewust of onbewust - herhaalt en jij de familiepatronen voortleeft, zelfs als oude verhalen en herinneringen vergeten of verzwegen zijn. Denk aan praktijkvoorbeelden van verwijten als:
- Het stilzwijgende conflict: ongemakkelijke onderwerpen en taboes werden stilletjes onder het tapijt geschoven onder het mom van: “Daar praten we niet meer over!” Nu vermijd je in je relatie soortgelijke onderwerpen of praat je er liever oppervlakkig over om de realiteit uit de weg te gaan. Koetjes en kalfjes zijn schijnveiliger dan meer diepgang in je relatie.
- De schaduwzijde van woorden: als kind maakte je van dichtbij onplezierige woordenwisselingen mee waarbij het olie op het vuur gegooid werd. Koste wat het kost vermijd je nu elke vorm van confrontatie, waardoor elk verwijt van je partner extra hard binnenkomt. Wat leidt tot vluchten, vechten, bevriezen of jezelf aanpassen als overlevingsmechanisme.
- Het onzichtbare verdriet: één van je of beide ouders verborgen hun emoties en lieten vroeger niet het achterste van hun tong zien om kwetsbaar, open en eerlijk te delen wat er in hun binnenwereld omging. Nu merk je zelf ook dat het uiten van gevoelens en emoties stroef verloopt. Je worstelt om met woorden uit te drukken wat je voelt, waardoor je vanwege onbegrip met je partner niet volledig op één lijn zit met elkaar.
- De overgenomen rolverdeling: tussen je ouders waren er ongeschreven regels, rollen en verwachtingen in huis. Dit was jarenlang zo vanzelfsprekend dat je nu merkt dat je geneigd bent om vergelijkbare rollen met je partner te hebben. Je stapt volledig op de automatische piloot in dezelfde ongelijkwaardige dynamiek, net zoals je ouders.
- De cyclus van grenzeloosheid: je zag één van je of beide ouders nooit echt of te weinig zijn of haar grenzen stellen. Assertief voor jezelf opkomen heb je dus nooit echt als voorbeeld gezien en geleerd in je jeugd. Nu blijf je dus ook jezelf wegcijferen in je relatie, omdat je aardig gevonden wil worden met pleasegedrag en dus je eigen behoeftes opoffert voor de relatie.
Verwijten maken kan pijnlijk aankomen bij de ander
Verwijten ontvangen van je partner begint vaak als een onverwachte donderslag van kritiek die als een bliksem inslaat. Juist als je een verwijt totaal niet ziet aankomen, dringt de impact diep door en laat het zelfs een spoor van twijfels, onzekerheden en angsten achter. Juist dan vraag je je sneller af: “Waar heb ik dit nu aan verdiend?”
Dit creëert nogal een verwijtende sfeer in huis, omdat je constant op je hoede blijft uit angst voor kritiek van je partner. De onvoorspelbaarheid van alle verwijten zorgt er zelfs voor dat je je thuis niet écht thuis voelt. Vooral als je bindingsangst hebt, wil je jezelf het liefst terugtrekken. Net zoals een schildpad. Dit gaat alleen wel ten koste van de emotionele verbinding, omdat je je afsluit van je partner.
Of je vertoont compleet het tegenovergestelde gedrag, waarbij je je nogal aangesproken en bekritiseerd voelt. Het verwijt schiet dan helemaal in het verkeerde keelgat en leidt tot defensief gedrag. Je zet figuurlijk je hakken in het zand, want dit komt voort uit je behoefte om jezelf te verdedigen, je gedrag te rechtvaardigen en standpunten te benadrukken. Als poging om de machtsverhouding in je relatie te herstellen voordat de boel escaleert in een verhitte ruzie. Helaas kan dit wel alsnog de onderlinge communicatie flink verstoren.
Daarnaast kan je ook de waarheid van een verwijt ontkennen vanuit zelfbescherming. Vooral als je niet de rauwe realiteit onder ogen wil komen, want dan is bagatelliseren een schijnveilige optie. Uit angst voor afwijzing, omdat je je gekwetst voelt. Dit kan alleen wel nóg meer bonje in je relatie creëren, omdat er een misverstand ontstaat waardoor een kinderachtig welles-nietes-spelletje op de loer ligt. Simpelweg doordat je allebei je niet begrepen en in de steek gelaten voelt.
Kortom: je ego is vaak allesbehalve ontspannen bij een verwijt, want dit leidt tot een constante staat van alertheid, verwijten over en weer en dus een patroon van aanvallen en verdedigen. Met als resultaat een neerwaartse spiraal van voortdurende stressvolle conflicten in je relatie. Het winnen van een discussie is alleen niet de duurzame oplossing, want het draait om het creëren van wederzijds begrip, communicatie zonder verwijten en een gezonde relatie!
Je partner of ex blijft verwijten maken, wat nu?
Hoe vaak hoor je wel niet om de haverklap verhalen met terugkerende issues van koppels in je directe omgeving, zoals: “Help! Hoe kan ik het beste reageren op verwijten? Mijn partner blijft verwijten maken en ik ben het zat om continu te horen wanneer en waarom ik iets niet goed doe!”
Het is verre van plezierig, maar soms lopen verwijten uit tot een voortdurende ruzie en dus zelfs tot een relatiebreuk. Een scheiding betekent alleen niet altijd het einde van alle communicatie, vooral als er kinderen bij betrokken zijn. Het omgaan met een ex die verwijten blijft maken, vereist dus een volwassen en constructieve aanpak.
"Verwijten zijn de handboeien van communicatie. Loslaten opent de weg naar wederzijds begrip."
Dit zijn 10 praktische oefeningen die je dagelijks kan toepassen om de relatie met je partner of ex te verbeteren:
- Empathisch luisteren: maak oogcontact, laat bewust stiltes vallen en reageer niet à la minute op wat je partner of ex zegt. Pas als je de ruimte voelt en gaat praten, herhaal dan wat je hoort om te laten zien dat je actief luistert en je vanuit intrinsieke motivatie je partner of ex wil begrijpen. Zo kan je samen naar elkaars perspectief luisteren. Zonder onderbrekingen, oplossingen aan te reiken of te oordelen.
- Laat elkaar uitpraten: voorkom dat je door elkaar heen praat alsof je in een kippenhok beland bent. Eventueel kan je zelfs met een willekeurig fysiek voorwerp, bijvoorbeeld een zogenaamde ‘talking stick’, afstemmen wie aan de beurt is en het recht heeft om te spreken zonder onderbroken te worden. Zo stimuleer je samen het empathisch luisteren.
- Dankbaarheid opschrijven en uitspreken: neem regelmatig voor jezelf de tijd om op papier te zetten waar je dankbaar voor bent. Dan blijf je focussen op het positieve in plaats van dat je je blijft ergeren aan je partner of ex. Mocht je het verlangen voelen, dan is het ook verbindend om via WhatsApp, een telefoontje of tijdens een face-to-face ontmoeting in real-life je waardering voor de ander uit te spreken. Er is altijd iets om dankbaar voor te zijn, ook al is het maar iets kleins.
- De favoriete liefdestalen spreken: liefde is een keuze, dus je kan ervoor kiezen om je te verdiepen in wat de liefdestalen van je partner of ex zijn. Zoals cadeaus geven, lichamelijke aanraking, dienstbaarheid, quality time of positieve woorden in de vorm van complimenten. Hierbij geldt een simpele vuistregel: hoe meer je de favoriete liefdestaal spreekt, des te meer de liefde gaat stromen tussen jou en je partner of ex.
- Neem een time-out: soms is een adempauze de ideale verademing om hoog oplopende emoties te verwerken, stoom af te blazen of ergens een nachtje over te slapen. Geef wél duidelijk aan hoe lang je tijd nodig hebt voor een pauze in je relatie. Als je dit niet communiceert en afstemt, creëert dit onnodige onrust en paniek bij jezelf, partner of ex als je verlatingsangst voelt.
- Tel tot 10: concentreer je op je ademhaling als je jezelf de ruimte gunt om te voelen wat je wil zeggen tegen je ex in plaats van dat je vanuit je hoofd gaat reageren op een verwijt. Dan kan je compassievol verbinden in plaats van dat je elkaar blijft beschuldigen.
"Verwijten zijn de obstakels op de weg van empathie. Compassie maakt de weg vrij."
- “Ik-boodschappen” vanuit het 4G-model: als je kwetsbaar, open en eerlijk wil delen wat je voelt en denkt, beschrijf dan in 4 stappen vanuit je eigen perspectief wat je ziet (Gedrag), hoe je je daarbij voelt (Gevoel), wat dit gedrag veroorzaakt (Gevolg) en welk gedrag je voortaan wél waardeert (Gewenst). Zo voorkom je dat je oordelend gaat wijzen met je vinger naar de ander.
- Oefen met een 4-7-8 ademhaling: adem rustig 4 seconden in via je neus, houdt je adem vervolgens 7 seconden vast en adem langzaam 8 seconden uit via je mond. Blijf dit een paar minuten herhalen om in mum van tijd stress te verminderen en jezelf te kalmeren als je voor de zoveelste keer geconfronteerd wordt met verwijtend gedrag. Zo kan je kalm blijven zonder je te laten meeslepen door de spanning.
- De “Verwijten-Stop”: spreek met elkaar een fysiek teken af, bijvoorbeeld een handgebaar, om non-verbaal in het heetst van de strijd aan te geven wanneer de emoties in je binnenwereld te hoog oplopen. Vanuit zelfrespect en assertiviteit geef je zo je grens aan om te voorkomen dat je met je partner of ex in een verwijtende spiraal belandt.
- Maak je gevoelens en emoties bespreekbaar: als verbale communicatie over jullie verwijten ingewikkeld of oncomfortabel aanvoelt, kan je met een set aan emoji-icoontjes alsnog visueel duidelijk maken wat je voelt. Zonder te praten of direct in verwijten te vervallen. Eventueel kan je ook je gevoelens en emoties uitschrijven op een handgeschreven brief of in je notities op je smartphone. Met als intentie om rustig en weloverwogen vanuit je hart te delen wat er in je binnenwereld plaatsvindt.
Jezelf verwijten is een gebrek aan zelfliefde
Er is ook spirituele betekenis van verwijten: elk verwijt naar een ander is in essentie een onuitgesproken verwijt naar jezelf. Waarom? Ik zal het je uitleggen vanuit het perspectief van ‘eenheidsbewustzijn’, want in feite zijn we samen één als mensheid. Onvoorwaardelijke liefde is wat we in essentie zijn, maar door je ego is elk verwijt een projectie van je innerlijke strijd: je diepste angsten en onzekerheden, die in werkelijkheid voortkomen uit de collectieve illusie van afgescheidenheid.
Dus in de praktijk geldt: als je kritiek levert of iemand de schuld geeft, weerspiegelt dit diepgewortelde en gemaskeerde emoties die je in jezelf draagt. Oftewel, alles wat je in de ander afwijst, wijs je onbewust in jezelf af. Verwijten maken draait dus om een collectieve zelfafwijzing en emotionele triggers zijn spiegels over waar je nog niet leeft vanuit eenheidsbewustzijn. Dus de kernvraag is telkens: “Wat weerspiegelt een verwijt over jezelf?”
Nu je dit leest, wees lief voor jezelf. Ga jezelf alsjeblieft nu niet direct afwijzen over dat je jezelf afwijst met elk verwijt dat je maakt. Anders is er namelijk sprake van zelfafwijzing over je zelfafwijzing. Met spiegelen kan je je juist je zelfbewustzijn vergroten om schaduwkanten in jezelf te herkennen, erkennen, accepteren en toe te laten. Dat is een prachtig cadeau aan jezelf in je ont-wikkeling, ont-moeting en ont-spanning op weg naar heelheid!
Hoe Een Cursus In Wonderen je helpt bij het omgaan met verwijten
Verwijtend gedrag komt voort uit angst in plaats vanuit liefde, waardoor dat de ware aard van je relaties overschaduwt: liefdevolle verbondenheid. In feite draait het niet om wie gelijk heeft of wie de schuldige is, maar bij het omgaan met verwijten staat dus vooral het loslaten van angst en het omarmen van liefde centraal. Dit kan in 5 praktische stappen op basis van de filosofie van Een Cursus In Wonderen:
- Neem 100% verantwoordelijkheid voor je perceptie: door je bewust te worden van je eigen percepties, kan je erkennen dat al je verwijten ontstaan op basis van je eigen interpretatie van gebeurtenissen.
- Leer jezelf vergeven: met vergeving kan je je oordelen loslaten, omdat je je niet langer blijft identificeren met je gedachten. Je hebt wel gedachten, maar je bent niet je gedachten. Dat is een cruciaal verschil, waardoor je ook minder waarde gaat hechten aan je ego.
- Ga het leven liefdevol waarnemen: angst is een illusie van het ego, dus mede door vergeving bevrijd je jezelf van tekortkomingen en schuldgevoelens. Zo kan je meer innerlijke vrijheid ervaren, omdat je jezelf toestaat om volledig in het moment te leven. Zonder dat je je laat belemmeren door lasten van het verleden of zorgen over de toekomst. Dit opent deuren om meer zelfliefde te voelen en dus ook oprechte onvoorwaardelijke liefde voor je partner of ex.
- Richt je aandacht op innerlijke vrede en innerlijke vrijheid: mildheid is het sleutelwoord om met compassie naar jezelf te kijken, want vanuit zelfacceptatie kan je loskomen uit onbewuste en ongezonde relatiepatronen. Dan zit je gelukkig niet langer gevangen in de illusie van afgescheidenheid, maar in plaats daarvan voel je verbinding met de diepere waarheid van eenheid en liefde.
- Samen liefde delen: onvoorwaardelijke liefde is het tegengif voor giftige relaties, die gebaseerd zijn op afhankelijkheid, behoeftigheid en ongelijkwaardigheid. Door liefdevolle energie te verspreiden, creëer je meer harmonie in je relatie. Dit werkt aanstekelijk, want liefde verbindt en heelt om samen te groeien in een gezonde en liefdevolle relatie.
Communiceren zonder verwijten met de ABC-formule
Bij elk verwijt ligt de focus vaak op wat de ander niet is, zegt, heeft of doet. Met andere woorden, de aandacht ligt op het tekort. Toch kan je bewust leven vanuit overvloed om een liefdevolle en stromende relatie te creëren zonder telkens de focus te leggen op wat er ontbreekt bij je partner of ex. Je zegt het niet letterlijk, maar in principe is elk verwijt een subtiele hint, want je ego wil het liefst je partner veranderen om meer controle over de relatie te krijgen.
"In plaats van te klagen, kan je beter vragen. Verwijten sluiten deuren, vragen openen ze."
Toch is er een simpel ezelsbruggetje om te communiceren zonder verwijten, namelijk de ABC-formule wat als kompas kan dienen om een liefdevolle relatie te creëren:
- Aandacht geven
- Begrip tonen
- Complimenten geven
Kortom, met de ABC-formule kan je liefdevol communiceren door bewuste aandacht, begrip en positieve bekrachtiging. Met als intentie om een gezonde en harmonieuze relatie te creëren, waarbij je in vrijheid verbonden bent met je partner. Met focus op het uiten van dankbaarheid in plaats van het benadrukken van tekortkomingen. Dit vergt oefening en consistentie, maar zo kan je wél je liefdesleven een nieuw leven inblazen. Voor meer veiligheid, vertrouwen, verleiding, verliefdheid, verbinding, vrijheid en vreugde in je relatie!
Relatietherapie & relatiecoaching bij verwijten
Wil je hulp bij het oplossen van je relatieproblemen en ongezonde relatiepatronen? Want heb je de behoefte om niet langer rond te lopen met de gedachte: “Ik ben al die verwijten aan mijn hoofd kotsbeu”? Zoals je in dit artikel hebt ontdekt, heeft elk verwijt een dieperliggende betekenis. Er schuilt een onvervuld verlangen onder. Door te stoppen met verwijten, kan je dus meer betekenis geven aan je relatie. Zodra je namelijk leert begrijpen wat de psychologische of spirituele betekenis is van elk verwijt, kan de liefde tussen jou en je date, partner of ex meer gaan stromen. Dan ontstaat er stapsgewijs wederzijds begrip, communicatie zonder verwijten en een gezonde relatie.
Dus wil je aan de hand van relatietherapie en relatiecoaching met systemisch werk leren omgaan met verwijten? Voorkom dat je continu een spanningsveld tussen je hoofd en hart blijft voelen. Wij begrijpen dat elke beschuldiging van je date, partner of ex, een schreeuw om liefde en aandacht is. Met begeleiding op maat helpen we je graag bij het creëren van een gelukkige en liefdevolle relatie. Zonder dat je telkens verwijten naar elkaars hoofd blijft slingeren en oude koeien uit de sloot blijft halen!